Cách Tận Thu Bùn Hút Từ Hầm BioGas Sản Xuất Phân Bón Hữu Cơ

1. Cấu tạo hầm biogas

Một hầm biogas thường gồm các phần chính:

• Bể nạp nguyên liệu: Nơi thu gom phân lợn và pha loãng với nước trước khi đưa vào hầm.

• Hầm phân hủy kỵ khí: Khu vực chính để phân giải chất hữu cơ, sinh ra khí biogas.

• Bể chứa khí: Tích trữ khí biogas sinh ra.

• Hệ thống thoát nước thải: Loại bỏ bã thải sau khi lên men.

• Đường ống dẫn khí: Dẫn khí đến nơi sử dụng như bếp gas, máy phát điện.

2. Lợi ích của hầm biogas

✅ Giảm ô nhiễm môi trường: Xử lý phân lợn hiệu quả, hạn chế mùi hôi và giảm phát thải khí nhà kính.
✅ Tiết kiệm chi phí năng lượng: Khí biogas dùng để nấu ăn, chạy máy phát điện hoặc sưởi ấm cho vật nuôi.
✅ Tận dụng bã thải: Bã thải sau khi ủ có thể dùng làm phân bón hữu cơ giàu dinh dưỡng.
✅ Giảm nguy cơ dịch bệnh: Xử lý phân tốt giúp giảm mầm bệnh trong chuồng trại.

3. Các mô hình hầm biogas phổ biến

• Hầm biogas bằng gạch bê tông: Bền, nhưng chi phí cao, khó di chuyển.

• Hầm biogas composite: Nhẹ, lắp đặt nhanh, nhưng giá thành tương đối cao.

• Hầm biogas bằng túi nilon (HDPE, PVC): Rẻ, dễ lắp đặt, nhưng tuổi thọ ngắn.

4. Lưu ý khi xây dựng và vận hành

• Lựa chọn vị trí cao ráo, tránh ngập nước.

• Cung cấp lượng phân phù hợp để hầm hoạt động hiệu quả.

• Định kỳ kiểm tra lượng khí và vệ sinh bể thải để tránh tắc nghẽn.

• Sử dụng khí biogas đúng cách, tránh rò rỉ gây cháy nổ.

Hút bã bùn định kỳ trong hầm biogas – Tại sao quan trọng?

Trong quá trình vận hành hầm biogas, chất thải hữu cơ không phân hủy hoàn toàn sẽ tích tụ thành bã bùn ở đáy hầm. Nếu không hút định kỳ, hầm sẽ bị tắc nghẽn, làm giảm hiệu suất sinh khí và có thể gây hư hỏng hệ thống.

1. Tác hại của bã bùn nếu không hút định kỳ

🔴 Giảm hiệu suất sinh khí: Lớp bã bùn dày sẽ chiếm không gian hoạt động của vi sinh vật, làm giảm quá trình lên men kỵ khí.
🔴 Tắc nghẽn hệ thống thoát nước: Khi bã bùn quá nhiều, nước thải không thoát được, gây tràn và ô nhiễm.
🔴 Ảnh hưởng đến tuổi thọ hầm: Nếu bùn lắng quá dày, áp suất trong hầm tăng cao, có thể làm hỏng kết cấu hầm.
🔴 Phát sinh mùi hôi và khí độc: Bã bùn tích tụ lâu ngày có thể sản sinh khí H₂S (mùi trứng thối), gây ô nhiễm không khí.

2. Khi nào cần hút bã bùn?

⏳ Thời gian hút bã bùn tùy vào quy mô hầm và lượng phân nạp vào, thông thường:

• Hầm nhỏ (dưới 10m³): 6 - 12 tháng/lần.

• Hầm trung bình (10 - 50m³): 1 - 2 năm/lần.

• Hầm lớn (trên 50m³): 2 - 3 năm/lần.

👉 Dấu hiệu nhận biết cần hút bã bùn:
✔️ Khí biogas sinh ra ít hơn bình thường.
✔️ Có hiện tượng tràn nước thải hoặc tắc nghẽn.
✔️ Hầm phát ra mùi hôi nặng hơn bình thường.

3. Cách hút bã bùn an toàn và hiệu quả

✅ Dụng cụ cần thiết:

• Máy bơm hút bùn (bơm chìm hoặc bơm chân không).

• Ống hút bùn có chiều dài phù hợp.

• Bể lắng hoặc hố chứa bùn để xử lý sau khi hút.

✅ Quy trình hút bùn:
1️⃣ Kiểm tra mức độ bùn lắng: Dùng que đo hoặc bơm thử để xác định lượng bùn.
2️⃣ Ngắt hệ thống dẫn khí: Tránh rò rỉ khí gây nguy hiểm.
3️⃣ Tiến hành hút bùn: Đưa ống hút xuống đáy hầm, bơm từ từ để tránh khuấy động quá nhiều.
4️⃣ Kiểm tra lượng khí sau khi hút: Đảm bảo hầm hoạt động ổn định trở lại.
5️⃣ Xử lý bùn thải:

• Ủ làm phân bón: Trộn với chế phẩm vi sinh để dùng cho cây trồng.

• Lắng và xử lý nước thải trước khi xả ra môi trường.

4. Lưu ý quan trọng

⚠️ Không hút hết toàn bộ bùn: Giữ lại một phần để duy trì vi sinh vật có lợi cho quá trình lên men.
⚠️ Không để khí biogas rò rỉ khi hút bùn, tránh nguy cơ cháy nổ.
⚠️ Đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định sau khi hút, nếu thấy bất thường phải kiểm tra ngay.

Biện pháp tận thu và sử dụng bã bùn từ hầm biogas trong trang trại lợn

Bã bùn từ hầm biogas chứa nhiều chất hữu cơ, dinh dưỡng và vi sinh vật có lợi. Nếu tận dụng tốt, nó không chỉ giúp giảm ô nhiễm mà còn mang lại giá trị kinh tế cao. Dưới đây là một số biện pháp tận thu bã bùn hiệu quả:

1. Ủ bã bùn làm phân bón hữu cơ

Quy trình

🔹 Bước 1: Thu gom bã bùn từ hầm biogas, để ráo nước.
🔹 Bước 2: Trộn bã bùn với chất độn như mùn cưa, rơm rạ, tro trấu hoặc bã mía (giúp giảm độ ẩm và tăng độ tơi xốp).
🔹 Bước 3: Bổ sung vi sinh vật có lợi (chế phẩm EM, Trichoderma) để đẩy nhanh quá trình phân hủy.
🔹 Bước 4: Ủ bùn trong 30 - 45 ngày, đảo trộn định kỳ để tăng oxy.

✅ Lợi ích:

• Giàu dinh dưỡng: Cung cấp NPK tự nhiên, tốt cho cây trồng.

• Cải tạo đất: Tăng độ phì nhiêu, giữ ẩm cho đất.

• Tiết kiệm chi phí: Giảm phụ thuộc vào phân bón hóa học.

2. Sản xuất phân bón vi sinh hoặc phân bón lỏng

Phân bón vi sinh

• Bổ sung vi sinh vật cố định đạm và phân giải lân để tăng hiệu quả cho đất.

• Ủ khoảng 60 ngày trước khi sử dụng.

• Dùng để bón cho cây công nghiệp, rau màu.

Phân bón lỏng

• Lọc lấy phần nước từ bã bùn, bổ sung chế phẩm vi sinh.

• Sau 15 - 20 ngày, có thể sử dụng để tưới cho cây.

✅ Lợi ích:

• Cung cấp vi sinh vật có lợi cho đất.

• Giúp cây trồng phát triển tốt hơn.

3. Làm thức ăn bổ sung cho thủy sản (cá, tôm)

• Bã bùn sau xử lý có nhiều vi sinh vật có lợi, có thể tận dụng làm thức ăn cho cá trê, cá rô phi.

• Cần phơi khô hoặc ủ vi sinh trước khi cho cá ăn để tránh ô nhiễm nước.

✅ Lợi ích:

• Giảm chi phí thức ăn cho cá.

• Tận dụng tài nguyên trong trang trại.

4. Làm nguyên liệu sản xuất than sinh học

• Bã bùn phơi khô, trộn với mùn cưa, ép thành viên rồi nung ở nhiệt độ thấp để tạo than sinh học.

• Than này có thể dùng để đốt hoặc bán ra thị trường.

✅ Lợi ích:

• Tạo ra nguồn nhiên liệu thay thế than đá.

• Giảm phát thải khí nhà kính.

5. Ủ bã bùn để cải tạo đất ao nuôi tôm, cá

• Bã bùn có thể cải thiện chất lượng nền đáy ao, cung cấp vi sinh vật có lợi.

• Trộn bã bùn với vôi hoặc zeolite, phơi khô trước khi rải xuống ao.

✅ Lợi ích:

• Giúp giảm bớt mầm bệnh trong ao nuôi.

• Cung cấp chất dinh dưỡng tự nhiên cho thủy sản.

Lưu ý khi tận thu bã bùn

⚠️ Không sử dụng bã bùn chưa xử lý vì có thể chứa mầm bệnh, kim loại nặng.
⚠️ Cần phối trộn với chất độn phù hợp để tăng hiệu quả sử dụng.
⚠️ Đảm bảo thời gian ủ đủ dài để loại bỏ vi khuẩn gây hại.

6. Sử dụng bã bùn làm giá thể trồng cây, giá thể nuôi trùn quế

Bã bùn từ hầm biogas sau khi xử lý có thể làm giá thể cho cây trồng hoặc nuôi trùn quế, giúp tạo nguồn phân hữu cơ chất lượng cao.

a) Làm giá thể trồng cây

🔹 Trộn bã bùn với mùn cưa, xơ dừa, đất trồng theo tỷ lệ 3:3:4.
🔹 Phơi khô và bổ sung vi sinh vật phân giải hữu cơ để tăng độ tơi xốp.
🔹 Dùng để trồng rau, hoa màu hoặc cây ăn quả trong chậu hoặc ngoài vườn.

✅ Lợi ích:
✔️ Tận dụng nguồn chất thải hữu cơ.
✔️ Cải tạo đất bạc màu, giúp giữ nước tốt hơn.
✔️ Tiết kiệm chi phí mua phân bón và giá thể.

b) Làm thức ăn cho trùn quế

🔹 Trộn bã bùn với phân bò, rơm rạ hoặc mùn cưa.
🔹 Ủ trong khoảng 7 - 10 ngày để giảm nồng độ khí độc (NH₃, H₂S).
🔹 Rải lớp mỏng vào luống nuôi trùn quế.

✅ Lợi ích:
✔️ Trùn quế ăn bã bùn, tạo phân trùn giàu dinh dưỡng.
✔️ Tận dụng để nuôi trùn làm thức ăn cho gà, cá, lươn.

7. Sản xuất khí sinh học bổ sung từ bã bùn

Ngoài việc sản xuất biogas từ hầm chính, bã bùn có thể được tiếp tục lên men để tạo thêm khí sinh học.

🔹 Phương pháp:
1️⃣ Thu gom bã bùn, pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:2 hoặc 1:3.
2️⃣ Đưa vào bể ủ phụ hoặc hệ thống biogas nhỏ để tiếp tục lên men.
3️⃣ Sau 10 - 15 ngày, thu thêm khí để sử dụng cho bếp gas hoặc máy phát điện.

✅ Lợi ích:
✔️ Tận dụng tối đa năng lượng từ bã bùn.
✔️ Tăng sản lượng khí biogas mà không cần nạp thêm nguyên liệu mới.

8. Sản xuất vật liệu xây dựng sinh thái từ bã bùn

Bã bùn đã khô có thể làm nguyên liệu để sản xuất gạch không nung, xi măng sinh thái.

🔹 Cách thực hiện:
✔️ Phơi khô bã bùn, trộn với đất sét, cát và chất kết dính.
✔️ Ép thành viên và phơi khô, dùng để xây chuồng trại hoặc lát nền.

✅ Lợi ích:
✔️ Giảm chi phí xây dựng.
✔️ Tận dụng phế phẩm theo hướng bền vững.

9. Tận dụng bã bùn làm đệm lót sinh học trong chăn nuôi

🔹 Trộn bã bùn với trấu, mùn cưa, men vi sinh để tạo thành lớp lót trong chuồng heo, gà.
🔹 Hỗn hợp này giúp hấp thụ nước tiểu, giảm mùi hôi và phân hủy nhanh.

✅ Lợi ích:
✔️ Giảm công vệ sinh chuồng trại.
✔️ Tạo phân hữu cơ ngay trong chuồng nuôi.

Tổng kết

Có nhiều cách để tận thu bã bùn từ hầm biogas trang trại lợn, từ sản xuất phân bón hữu cơ, nuôi trùn, làm giá thể, sản xuất khí sinh học, vật liệu xây dựng đến làm đệm lót sinh học. Việc tận dụng hợp lý giúp giảm ô nhiễm, tiết kiệm chi phí và tạo thêm thu nhập cho trang trại.

Mọi chi tiết cần được tư vấn thêm, xin mời liên hệ ngay Máy Phân Bón SECO - Tổng thầu trọn gói hướng dẫn đầu tư hiệu quả cao. Hotline 0962 06 2255